Кицаш
Сиха даха хий фордах кхийттадац.
Везар велча, велхар даьннад.
БоргIалах Iаха енна котам яьттIай.
Кхийрачох турпал хиннавац.
ЦIи ца йийзача, кIур ихабац.
Фаьлг
БоаггIаш бола бекхам
Цкъа цхьа саг, ший говр яйна, из лаха араваьнна хиннав. Наькъаш тохкаш, хьунашка хьожаш, цхьан лоама тIанийсвеннав из, лоама юкъе кIоарга аьли а долаш. Цу аьлех тIехвала дагахьа ер IокIалваьлча, укхунна боккха текхарг байнаб, меттагIбала йиш йоацаш, лоамара чубежача боккхача кхеро цIог лаьца.
Белхаш, Iокадаб из укх сагага, ше кIалхарбаккхарах дехар деш:
- ГIо де сона укх балех кIалхарбала, аз боаггIаш бола бекхам бергба хьона!
Сага, бIаьха бекъа хьа а ийца, кхера меттагIбаьккха, кIалхарбаьккхаб текхарг.
- Геттара дика да, - аьннад текхарго, - хIанз аз боаггIаш бола бекхам бергба хьона!
Сага хаьттад:
- Фу яхилга да хьа из – «боаггIаш бола бекхам» яхилга?
- Хьо аз вер да-кх, - аьннад текхарго.
- Из-м дIа-хьа хаьттача бакъахьа да вай, - аьннад сага. - Иштта-м хила йиш яц из.
Наькъа дIадолхаш, чан тIакхаьчад уж шиъ. Сага хаьттад чанга; «боаггIаш бола бекхам» фу яхилга да, аьнна.
Чано валар да аьннад.
- Гой хьона, чано а валар да йоах, - аьннад текхарго, - хIанз аз хьо вуаргва.
Боллел, кхы а хоаттаргдар вай, аьнна, дIахо болхаш, берза тIакхаьчаб уж.
Цунга хаьттача, «валар», аьнна, жоп деннад цо а.
- ХIанз-м хIаьта а вуаргвар аз хьо, - текхарго аьлча, сага дехар даьд:
- Кхы а цхьаннега мукъагIа хоаттаргдар вай, - аьнна.
Кастта цогала тIакхаьчад уж. Цунга хаьттача, цо а «валар» аьнна жоп делча, текхарго аьннад:
- ХIанз-м ца виача варгвац хьо!
Из хезача цогало аьннад:
- Сабардел, из-м тахка дезаш хIама да. Ше ма дарра, юххьанца денз хьадувцал.
Сага дIадийцад:
- Кхетадой Iа? КIоаргача аьли чу кхеро цIог а лаьца уллаш бар ер текхарг, - аьнна, из дувца волавелча, цогало аьннад:
- Ше хиннача беса хьабIарга ца дайча, сона къоасталуц ер. Хьадоллел, из хиннача дIагIоргдар вай, из доладеннача.
Баха ераш дIакхаьчача, цогало аьннад сагага:
- Бекъа гIорттабийя, кхера хьалъайбе Iа.
ТIаккха текхаргага аьннад:
- Iа хьай цIог дIакIалдоллал.
Вокхо дIакIалделлача, цогало сагага дийхад, кIеззига бекъа мелбалийтар. ТIаккха текхаргага хаьттад:
- Цу хана халагIа дарий?
- ХалагIа дар, - аьннад вокхо.
Кхы а бекъа Iомелбалийтаб цогало. ТIаккха юха а хаьттад:
- ХалагIа дарий цу хана?
- ХалагIа дар, - аьннад тIаккха а текхарго.
Юххера цогало беррига а бекъа хьаарабаккхийтаб, кхера ший дерригача дозалца цIога IотIабужаш. Цогало юха а хаьттад текхаргага:
- Цу хана дар халагIа е хIанз да?
- ХIанз да-кх халагIа, цу хана аттагIа дар, - аьннад текхарго.
- ХIаьта иштта дIаалла хьо. ХIанз боаггIача беса бекхам хиннаб укхох! - цогало а аьнна, саги цогали дIадахад. Текхарг цига илла-илла, кхы кIалхарбаккха саг а воацаш, беннаб.